Hier kan je de antwoorden op veelgestelde vragen over de beoordeling van commercials vinden. Staat jouw antwoord er niet tussen? Neem gerust contact op via ster@ster.nl!
Hier kan je de antwoorden op veelgestelde vragen over de beoordeling van commercials vinden. Staat jouw antwoord er niet tussen? Neem gerust contact op via ster@ster.nl!
Ja, elke commercial wordt voor uitzending beoordeeld. Daarbij toetsen we verschillende zaken. Zo doen we een technische check, waarbij we onder meer kijken of de reclame voldoet aan de kwaliteitseisen en bijvoorbeeld het juiste geluidsniveau heeft. Daarnaast kijken we of de (inhoud van de) commercial voldoet aan wet- en regelgeving (zoals de Mediawet, regelgeving van het Commissariaat voor de Media en diverse Reclamecodes van de Stichting Reclame Code).
In sommige gevallen zijn er duidelijke regels: zo is het verboden om reclame te maken voor tabaksproducten of aanverwante producten, medische behandelingen en geneesmiddelen die enkel op recept verkrijgbaar zijn. Ook mag bijvoorbeeld alcoholreclame niet voor 21.00 uur worden uitgezonden. Aanvullend vinden we het als Ster belangrijk dat de afzender van de reclame voldoende duidelijk is en dat reclame de publieke omroep niet te veel schaadt.
Ook toetsen we een commercial op ‘goede smaak’, waarbij we beoordelen of, naar de huidige algemene maatschappelijke opvattingen, de uiting de grenzen van het toelaatbare te buiten gaat. Dat is natuurlijk subjectief en het verandert ook in de tijd. Er zijn voorbeelden van commercials die we in het verleden toelaatbaar vonden maar die Ster nu niet meer zou uitzenden. Grof taalgebruik kan hier bijvoorbeeld onder vallen of het ongepast gebruik van naakt, seks of erotiek. Verder kijken we of een reclame kwetsend of discriminerend kan overkomen en of dit dermate ernstig is dat de reclame niet kan worden uitgezonden.
Soms is de beoordeling niet klip en klaar en moet Ster bij haar beslissing om wel of niet uit te zenden als het ware op de stoel gaan zitten van de rechter, het Commissariaat voor de Media of de Reclame Code Commissie (RCC). We proberen ons dan primair een voorstelling te maken van wat de rechter, het Commissariaat of de RCC zou zeggen als iemand een klacht over de commercial zou indienen of uitzending zou aanvechten bij de rechter. Daarbij kijken we bijvoorbeeld ook naar eerdere klachten die bij de RCC zijn binnen gekomen en wat toen de uitspraak was.
We hebben een grote verantwoordelijkheid omdat we bij weigering ook het risico lopen dat iemand een gang naar de rechter maakt of de publiciteit zoekt, waarbij onze beslissing verdedigbaar moet zijn. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed in Nederland en dat geldt ook voor reclameboodschappen. We moeten onderscheid maken tussen het inhoudelijk niet eens zijn met een spot of dat de spot echt niet aan eerder genoemde richtlijnen voldoet.
Tot slot kan Ster, indien zij besluit tot uitzending, altijd haar mening bijstellen en een commercial terugtrekken op het moment dat hier aanleiding toe is. Bijvoorbeeld als er gegronde klachten aan het licht komen waarvan Ster niet eerder op de hoogte was.
Soms is het mogelijk om samen met de adverteerder een oplossing te vinden, waardoor de commercial wel uitgezonden kan worden. De spot kan bijvoorbeeld worden aangepast, zodat de afzender wel duidelijk is. Of worden verschoven naar een later tijdstip, als er beelden of boodschappen in zitten die niet geschikt zijn voor kinderen.
Voor politieke partijen is de vrijheid van meningsuiting zo mogelijk nog breder: politici moeten in een democratische rechtstaat bij uitstek in staat zijn zaken waar zij voor staan aan de orde kunnen brengen zolang dit niet strijdig is met de wet en de grondbeginselen van de democratische rechtstaat. Dat kan dus via Ster. Daarnaast hebben zij ook recht op gratis zendtijd bij de NPO; dit is vastgelegd in de mediawet. Die ruimte wordt niet verkocht door Ster maar volgt uit artikel 6.1 van de Mediawet en wordt uitgezonden in “zendtijd voor politieke partijen”.
Als het gaat om reclame in brede zin en ook kansspelreclame specifiek, volgt Ster de wet en wat daarin is afgesproken. Dit houdt bijvoorbeeld in dat alleen kansspelaanbieders met een vergunning reclame mogen maken. Hierbij gaat het voornamelijk om loterijen en casino’s. Per 1 juli 2023 is het voor online kansspelen (ook met een vergunning) wettelijk verboden om reclame te maken op televisie op radio. Reclame voor online kansspelen bij Ster is daarom niet meer mogelijk. Voor andere kansspelaanbieders geldt dit verbod niet.
Alle kansspelreclames dienen vanzelfsprekend wel inhoudelijk te voldoen aan de voorwaarden die wet- en regelgeving voorschrijven. Zie voor een handig overzicht: https://kansspelautoriteit.nl/voor-zakelijke-aanbieders/beperken-reclame/belangrijkste-regels-kansspelreclame-per/.
Ster zendt geen reclames voor long odds, zoals loterijen, uit voor 19.00 uur. Reclames voor risicovolle kansspelen, zogenaamde short odds, zoals fysieke casino’s, zijn bij Ster niet voor 21.00 uur te zien.
Online zendt Ster geen kansspelreclames uit. Sinds 2021 is de online reclameruimte bij Ster enkel nog beschikbaar voor campagnes van algemeen nut.
Indien je vindt dat een commercial in strijd is met wet- en regelgeving of de goede smaak, kan je een klacht indienen bij de Reclame Code Commissie. Zij kunnen indien een klacht gegrond is een aanpassing of stopzetting van een commercial eisen. Natuurlijk mag je Ster ook altijd op de hoogte brengen van je zorgen. Dit kan via ster@ster.nl